“Üç kişi yola çıksanız aranızdan biri sorumlu olsun yani yönetici olsun” tavsiyesi çağlar boyu geçerliliğini korumaktadır. Sosyal hayatın tertip düzeni için bir hiyerarşi olması şart. Düzen bozucu veya bozguncu olmak istenmeyen bir haldir. Demokratik yollardan rekabet ve yapıcı eleştiri elbette gelişme için şarttır. Aile, okul, iş hayatı, kurum ve kuruluş bir yönetim veya yönetişim yani ortak akıl ile gelişir. En yetkin ve güvenilir kişi başta ve son kararı verme durumundadır. Sorumluluk duygusu ile yetki doğru orantılı ise sağlıklı kararın verilmesi ihtimali yüksektir. Verilen karara uymak da daha iyisi olana kadar elzemdir…
Yönetici ve lider arasında fark olsa da kararlarına uyma durumu ona tabi olan herkes için aynıdır. Bariz bir şekilde insanın aklına, mantığına özellikle inancına zarar verecek karar olursa istisnadır... 
Komutanlarının ateş yaktırıp, içine girmelerini istediği askerleri itiraz ederler. Rahmet elçisinin yanına gelerek, komutanlarını şikâyet eden arkadaşlarına cevabı: “Ateşe girseydiniz ebedi olarak ateşte kalırdınız” sözü ne kadar da anlamlıdır…
Lider; yol gösterici, toplumun önünde, misyon ve vizyon sahibi mefkuresi olan ve karizma sahibi insandır. Herkes yönetici olabilir ancak lider olmak yaratılış ile de ilgilidir. Çalışıp öğrenerek iyi bir yönetici olunabilir ancak lider olunmaz, doğulur. Etrafında insanları sevgi bağı ile toplayan, etkileyen ve yönlendiren liderlerin iyi niyetli olmaları durumunda toplumları geliştirmesi tarih boyunca görülmüştür. Liderliğini kötü yönde kullanan veya başlangıçta iyi niyetli iken sonradan hakikat çizgisinden uzaklaşan lidere sadakatin kişiyi vebalden kurtarmayacağı açıktır. 
Sadakatin öncelikle hak ve hakikat çizgisine uygun olması şarttır. Hazreti Ali’nin “Sen hakikati takip et, kişileri takip etme, zira kişiler yanılabilir” tavsiyesi ne güzeldir.
Aidiyet duygusu ile kalabalığa uymak; itaat etmek, sorgulamamak, kısa vadede konforlu olsa da orta ve uzun vadede kişiyi sıkıntıya sokar.
Kadim medeniyetimiz çağımız otoriter nizamlarına çıkış yolu olacak sayısız örnekler ile doludur. Halk tarafından sözü kesilip dinlenmeyen Devlet Başkanı Hazreti Ömer, ganimet malından bir gömleğin hesabını verdikten sonra sözüne devam edebilmiştir…
Birey olmak ile tebaa olmak arasında bocalayan canlara, medeniyetimiz herkesin hayatının lideri olmasını tavsiye etmektedir…
Muhabbetle…