Habercilikte kullanılan bir yöntem olan 5N 1 K konuların daha etkin anlatımında birçok alana girmiştir. Günümüzün güncel meselesi korona virüsünü daha yakından tanımak için bu sorular eşliğinde anlamaya çalışalım..
NE..
Bilimsel adı ile COVID-19 dilimize yerleşmiş şekliyle Korona virüsü bulunduğu grup itibarı ile Sars ve Mers olarak daha önce görülen virüslere benzerlikleri dikkati çekmektedir. Bu virüs grubuna bağlı virüsler, genellikle soğuk algınlığına benzer şekilde, hafif ve orta derecede üst solunum yolu hastalığı olan insanları hasta edebilir. Yüksek ateş, kuru öksürük, boğaz ağrısı, nefes darlığı, baş ağrısı belli başlı belirtileridir. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar için ölümcül sonuçları olan bu virüs insanlık tarihi için yeni bir hastalık çeşididir.
NEDEN..
Hayvanlarla insanların temasından yayıldığı düşünülen Korona insandan insana bulaşması genelde bu virüsü taşıyanların diğer insanlarla temasından kaynaklanmaktadır. Öksürme, hapşırma yollarının yanında göz, ağız, burun yoluyla ve hatta el sıkışma ile bulaşabildiği bilinmektedir. Dış ortamlarda dayanıklılığı sınırlı olan bu virüs vücudumuza girdikten sonra kendine uygun bir ortam bulursa yarattığı sonuçlar tehlikeli boyutlara ulaşabilir.
NASIL ..
Bugün itibarı ile eldeki bilgiler ışığında hastalığın nasıl seyredebileceği tam bilinmemekle birlikte çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir. . Küresel anlamda bütün ülkelerde görülen vakaların sayısının artış hızı ve ölümcül sonuçları o ülkelerin nüfus yapılarından sağlık sistemlerine, alınan önlemelerden bu önlemlere hangi disiplinde uyulduğuna kadar bir çok faktöre bağlıdır. Bu virüsü taşıyanların sayısının artış hızı hayatını kaybedenlerinde aynı oranda artacağına bir işaret değildir.
NEREDE..
Çinin Hubei eyaletine bağlı 11 milyon nüfuslu Wuhan şehrinde başlayan virüsün etkisi yarattığı ölümlü sonuçları küresel seyahat hareketlerinin yoğun olmasınında bir sonucu olarak kısa sürede İran , İtalya ve diğer tüm ülkelere yayıldı. Merkezi Çin olarak kabul edilen Koronanın daha sonra hastaların ve kayıpların sayılarının ani artışı sonucu merkezinin önce İtalya sonrada Amerika Birleşik Devletleri olmasına sebep olmuştur.. Şu anda Dünyada bu virüsün görülmediği ülke kalmamıştır.
NE ZAMAN..
2019 Aralığının son günlerinde Çinde ortaya çıkan bu yeni durum itibarı 2020 yılının 19 Şubatında İran ve 21 Şubatta İtalyadan gelen ölüm haberleri ile dünyanın gündemine oturmuş ve hem ekonomik hemde sosyal ciddi sonuçları olacak önlemler alınmaya başlamıştır. Ülkemizde ilk ölüm vakasının 11 Martta ortaya çıkması ve aynı gün Dünya sağlık örgütünün yaşanan bu olayı pandemi (salgın ) ilan etmesinin ardından tüm ülkeler bununla ilgili sert önlemler almaya başlamıştır. Ülkelerin sınırlarını kapatması, şehirlerin giriş çıkışlarının kapatılması , insanların evlerinde kalmaları tavsiyeleri ve sonrasında kısmi sokağa çıkma yasakları gündeme gelmiş ve virüsün yaygınlaşmasını önleyici tedbirler alınmaya çalışılmıştır.
KİM..
Bu virüsün ilk etkilenenleri bağışıklık sistemi daha zayıf olan kitledir. Olayın başlangıcında yeterince ciddiye alınmayan bu yeni durum hastalığın çok hızlı bir şekilde yayılmasına sebep olmuştur. Bunula ilgili ilk kısıtlamalar özellikle yaş grubu itibarı ile bu tehlikeye daha açık olan 65 yaş ve üstüne gelmiştir. Bugüne kadar hayatını kaybedenlerinde büyük bir oranı bu yaş grubundadır..
Kuşkusuz bu virüsün kahramanları her türlü riski göze alarak hizmet vermeye çalışan “sağlık personeldir”. Ayrıca temel ihtiyaçlarımızın karşılanmasında ve güvenliğimizin sağlanmasında görev alan tüm görevliler bütün dünya toplumlarında olduğu gibi ülkemizde de saygıyla ve minnetle karşılanmaktadır.
Sonuç olarak her ne kadar istatistikler belli yaş grubunun daha riskli olduğunu gösterse de virüsüsün seyri ve yayılma şekli düşünüldüğünde tüm yaş gruplarının da tehdit altında olduğunu görmekteyiz. Bu nedenle ısrarla belirtilen tavsiye ve önerileri dikkatle takip etmek, titizlikle uygulamak süreci kısaltacak ve etkisini azaltacaktır.