Mart ayı itibarı ile sektörü durma noktasına getiren kovid-19 her ne kadar bugünlerde sınırlıda olsa bir hareketlenme yaşıyor.. Ancak bu hareketlenme önümüzdeki aylar için soru işaretlerini gidermeye yetmeyecek gibi görünüyor. Bu yaşanan süreç içersinde çalışanlara ve işverenlere destek olarak uygulanmaya başlayan kısa çalışma ödeneği uygulaması bir nebzede olsa oluşan kayıpların karşılanmasında faydalı oldu. Ağustos ayının sonuna kadar olan bu uygulamanın bundan sonra ne olacağı ay sonunda tekrar karara bağlanacak..
Burada özellikle sektörel olarak bakıldığında turizm sektöründe seyahat acentaları, ulaşım ve konaklama hizmetlerinde bu uygulamanın devam etmesi zorunlu gibi görünüyor. Her ay alınan kararlarla güncellenen uygulamanın Mart ayına kadar uzatılması özellikle seyahat sektöründeki istihdamın korunabilmesi için gerekli ve sektörün önümüzdeki yıl planlamasına katkı sunması açısından önemli.. Aksi taktirde açılmayan tesisler veya bu dönem boyunca herhangi bir faaliyette bulunamayan işletmeler mart ayına kadar bölümde çalışanlarının sayılarını azaltma yolunu seçecekler.
Doğal olarak bu çalışanların sektör değiştirme yolunu açacaktır. Buda bir taraftan istihdama olumsuz yansıyacağı gibi diğer taraftan sektörde önümüzdeki yıllarda istihdam edecek kalifiyeli çalışan bulma bakımından sıkıntılara sebep olacaktır.
“Sektörün beklediği 1.inci müjde Kısa çalışma ödeneğinin Mart hatta Nisan ayına kadar uzatılmasıdır.”
2020 yılı yaz döneminden beklentileri yüksek olan sektör özellikle 2019 Kasım ayının ardından hızlı bir şekilde yenileme ve geliştirme çalışmalarına başlamıştı. Ancak ortaya çıkan bu yeni durumun Seyahat hareketlerinin durdurması ve uzun sürmesi nakit döngüsünde sıkıntı yaşayan acenta , konaklama tesisi, ulaşım veya diğer sektör bileşenleri aldıkları kredilerle bu çıkmazı aşmaya çalıştılar. Genelde yılbaşı sonrası başlayacak geri ödemeler bugünden bakıldığında hareketlenmenin istenilen anlamda başlayamaması sebebiyle sorun oluşturacak gibi görünüyor.
“Sektörün beklediği 2.müjde bu kredi geri ödemelerinin 2021 yaz ortasından itibaren başlamasıdır. “
2020 yılında dramatik bir düşüş yaşayan sektör 2021 hazırlıklarına hızlı bir şekilde başlayarak hem tatil olgusunun misafirde devamlılığını sağlamaya hem de sektörün ekonomik döngüsüne katkıda bulunmaya çalışmaktadır. Ancak görünen önümüzdeki yılda yaşanan bu sıkıntının gölgesinde geçeceği. Bu nedenle tur operatörleri uçak planlamalarını yaparken hassas davranmaktadır. Önümüzdeki senede oluşacak talebi yaratma zorluğu karşısında maliyetler arttığı halde paket fiyatlarında misafirin ekonomik kayıplarını da göz önüne alarak bir artışa gitmeme konusunda şartları zorlayacaktır. Buna özellikle ulaşım ve konaklama sektörünün de katkı vermesini beklemektedir. Sektöründe maliyetlerindeki artış göz önüne alınırsa,
“sektörün beklediği 3.müjde konaklama vergisi ve KDV miktarının 2021 için tekrar gözden geçirilmesidir. “
Zor bir yıl geçiren sektör önümüzdeki yıl ve yıllara arkasında devlet desteğini almadan hem istihdam hem de seyahat hareketlerine vereceği desteği sağlamakta güçlük çekecektir.
En azından sorunlara sektörel anlamda çözümler üretilmesi içinde bulunan zorlukları aşmamıza katkı sunacaktır..
