Son yılların önemli gündemi küresel ısınma, iklim değişikliği, insan ve hayvanların psikolojik rahatsızlıkları başta da anksiyete bozuklukları. Öyle ki meyveler dahi strese girmekte artık. Yaz ortasında sel baskınları, kış ortasında sıcaklık artışı, mevsimini şaşan kar ve dolu yağışı iklim değişikliğinin temel sebeplerinden.
Tüm dünya bu konulardan şikayetçi ama kim, üzerine düşen sorumluluğu ne kadar yerine getiriyor?
Peş peşe festivaller, şenlikler, konserler, iktidardan muhalefete adeta bir yarış içinde devam ediyor. Geceler bir yandan yüksek ses, diğer yandan meteor düşmüşçesine rengarenk aydınlanıyor. Tüm bu ışıltılı, şatafatlı etkinliklerin maddi maliyeti bir yana, bir de sosyolojik, ekolojik etkisi söz konusu.
Mesela geceyi gündüze çevirmeye yeltenen havai fişek gösterileri…
O ışıltılı gecelerde telef olan kuşlar ve çeşit çeşit canlılar, psikolojisi bozulan hayvanlar, korkan çocuklar, anksiyetiye sebebi ile kapı kapı psikiyatr gezen insanlar…
‘Havai fişekler özellikle uzun süreli ya da ani maruz kalma durumlarında kişisel huzuru bozma, stres seviyesini artırma gibi psikolojik ve bunun yanında pek çok fizyolojik etkiler barındırıyor. Işık kısmına geldiğimizdeyse epilepsi gibi nörolojik hastalıklarda uyaran etkisi yaratabiliyor.” Bu cümleler elbette uzmanların ifadesi. Kaldı ki uzman olmadan da bunun etkisini görmek, hissetmek mümkün.
En fazla şikayet edilen konulardan birisi ise, bu tür eğlenceler tetiklediği hava kirliliğinin önüne geçmek için herkes gücü ve imkanı nispetinde gayret gösterse. Karbon emisyon salınımının artması, çevreyi ve dolayısıyla tüm canlıları olumsuz etkiliyor. Karbon salınımı küresel ısınma ve iklim değişikliğinin temel sebebi, çevresel anlamda tarımsal üretimden, su kaynaklarına, sel ve taşkın gibi olaylardan, doğal yaşama kadar pek çok olumsuz etkiye sahip.
Havai fişekler maalesef düğün, doğum günü, açılış töreni gibi etkinliklerde de sıklıkla kullanılıyor. Bu noktada çevremizde bu tür etkinlik düzenleyen kişilere havai fişeklerin kullanımının zararlarından bahsedip, onları bu kararlarından vazgeçirmek için etki yaratmalıyız. Ancak gelin görün ki şatafatımız eksik kalmasın diye bangır bangır havai fişek patlatmaktan sadece bilinçsiz vatandaşlar değil!
İtibardan tasarruf olmasın elbette ama iklim krizi, canlıların yaşam kaygısı, psikolojik etkiler, su kaynakları zarar görüyorsa düşünmek lazım.
Ekosistem can çekişse de sorun yok abilere göre.