Birçok futbol insanı puan kayıpları, başarısızlık, gerginlik ve hayal kırıklıklarının hakem hatalarından kaynaklandığına inanıyor. Başarısızlığına kurban arayan bir çok yönetici, antrenör veya futbolcunun maç sonu “Hakem penaltımızı vermedi”, “Yenilgimizin nedeni hakem”, “Avantaj kuralını uygulamadı”, “Hakem maçın önüne geçti” serzenişleri eksik olmuyor. Başarısızlık tanımını güçleştiren bir etmen olarak kabul edilen yansıtma, kişinin yaşadığı ve yaşattığı başarısızlığa bahane üretmesiyle yakından ilgilidir. Kendisine başarısızlıklarının suçunu yükleyecek bir kurban bulmuştur; “Hakemler!”

Bizim dışımızdaki olaylar ve insanlar bizim olumsuz duygularımızın oluşmasına neden olabilir. Fakat hakem hatalarını başarısızlığa neden olarak göstermek doğru değildir. Hakem hatalarına dayalı başarısızlık saptaması en az hakem kararları kadar hatalı bir yaklaşımdır. Çünkü sporcuların hakemlerin hatalı kararlarından mı kötü performans sergilediği, yoksa kötü performans sergiledikleri için mi hakem hatalarını ön plana çıkardıkları belli değildir.

Futbol hatalar oyunu ise hakem hatalarını hissedilebilir olmaktan çıkarıp anlaşılabilir hale getirmek gerekiyor. Hakem hatalarını eleştirmekle yönetsel yetersizliklerini tartışmak aynı şey değildir. Hakem hatalarının eleştirdiğimiz kadar hatalı karar sonrası antrenör ve futbolcuların akışkan oyunda ne yaptığını da tartışmak gerekiyor.

Başarısızlık durumunda özeleştiri, üstünde durulması gereken önemli konulardan biridir. Yenilgi sonrası hakem yansıtması sporcuların bedensel ve ruhsal başarısızlığı önemsemeyip normalleştirmesine, antrenörlerin yanlış teşhis, gereksiz arayış ve yanlış yönelimlerine neden olabilir. Antrenör maç analizinde düşüncelerde olduğu kadar duygular konusunda da açık ve dürüst konuşması futbolcuların, formsuz olduklarını kabul etmesine ve takımda verimliliğin artırılması konusunda doğru noktaya odaklanmalarını sağlar.

Futbolcuların oyunun akışında hakem hatalarından kaynaklanan stresi yönetmesi, duyguları kontrol etmesi, hakemin hatalarından kaynaklı performansı düşmeden oyuna devam edebilmesi profesyonelliğin gereği olmalıdır.