Yumurtaların artık farklı usullerle elde edildiği, besleyici olmayabileceği hatta sağlığa zararlı olabileceği gibi birçok iddia ortaya atılmaktadır. Bir yandan da yaşlı bireylerde, hastalarda yumurta tüketiminin ağır gelebileceği, sağlığa zararlı olabileceği iddia edilmektedir. Bu durumda yumurta tüketilmeli midir? Sorusu karşımıza çıkmaktadır. Bugün hep beraber bu soruya yanıt arayalım.
Yumurtanın içinde neler var diye bir inceleyerek başlayalım. Orta boy bir tavuk yumurtası yaklaşık 50 gr’dır. Bir yumurtada yaklaşık 77 kalori enerji bulunmaktadır. İçerdiği protein değeri 6,5, yağ değeri ise 5,6 gr'dır. Ayrıca kalsiyum, potasyum, demir, A vitamini, D vitamini, B 12 vitamini, B6, riboflavin, omega 3 yağ asitleri ve E vitamini içeren yumurta beyin fonksiyonlarında oldukça etkin olan kolin maddesi de içerir.
Yiyeceklerden alınan proteinler vücuttaki kullanım derecelerine göre sınıflandırıldığında, örnek protein (tam olarak kullanılan) en üstün sınıfı oluşturmaktadır. Bu gruptaki protein içeren ürünlere en iyi örneklerden birisi yumurtadır. İçerdiği aminoasitlerin farklı ve çeşitli olması, alınan aminoasitlerin vücutta iyi biçimde kullanılması bir proteini kaliteli hale getirir. Yumurta bu yönüyle çok kaliteli bir proteindir. Örnek protein (tam olarak kullanılan) proteine yumurta dışında verilebilecek ikinci örnek anne sütüdür. Bu durumda yumurtanın protein kalitesi anne sütüne yakın olarak nitelenebilir.
Kaliteli protein alımı neden bu kadar önemlidir? Kaliteli, protein alımı uzun süre tokluk hissi verir, bu sayede sık sık yemeyi önleyerek insülin direnci ve obezite oluşumuna set çeker. Çocuklarda büyüme ve gelişmede, yetişkinlerde kas kitlesinin oluşumunda ve korunmasında kaliteli protein alımı çok önemlidir. Kan şekerinin dengede kalması, uyku düzeninin ve kalp sağlığının korunması gibi birçok durum kaliteli protein alımı ile ilişkili olarak nitelendirilebilir. Bir taraftan da nispeten ucuz ve kolay ulaşılabilir bir protein kaynağı olan yumurta ihmal edilmemesi gereken bir besin öğesidir. Kırmızı ete vs kıyasla ekonomik açıdan rahatlıkla her gün yumurta tüketmek çoğu insan için mümkün olabilir.
65 yaş üstünde ve kalp-damar hastalığı gibi kronik sağlık sorunu olanlarda hekim tavsiyesinde önerildiğine göre tüketilmesi ile beraber, sağlıklı insanlar için her yaşta düzenli olarak yumurta yenmesi önerilebilir. Özellikle, büyüme, gelişme çağındaki çocukları yumurta ile dost etmek ve onlarca farklı tarifleri deneyip onlara yumurtayı sevdirerek yumurta yemeleri sağlanmalıdır. Bu sayede hem bedensel hem de zihinsel gelişimlerine ve okul başarılarına büyük bir katkı sağlanmış olur.
Hangi yumurta yenmelidir? Sorusu ayrı bir öneme sahiptir. Tarım Bakanlığımız yakın bir tarihte Türkiye’deki tüm tavuk üretimini sınıflandırmış ve dört ana başlık altında toplayarak, yumurta hangi usulle üretilmişse üzerine ilgili kodun yazımını zorunlu hale getirmiştir. Bir sonraki yazıda bu kodlardan ve hangi koda sahip yumurtanın tüketiminin daha iyi olacağından bahsetmek ümidiyle, sağlıkla kalın.