Limon suyuna benzediği için limon suyu zannedilen, faydalı olduğu düşüncesiyle, restoranlarda, yemekhanelerde, evlerde yaygın biçimde limon yerine kullanılan limon sosları Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yasaklandı. Bu yazıda limon sosu olarak şimdiye kadar satılan bu ürünün içinde neler olduğunu, neden yasaklandığını ve benzer tehlikeyi taşıyan ürünler olup olmadığını sizlerle paylaşacağım.
Limon suyu izlenimi veren ürünlerin satışına ilişkin yasak Resmi Gazete'de yayınlandı. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik gereğince yıl sonundan sonra limon soslarının satışı mümkün olmayacak. Resmi Gazete’de yayınlanan mevzuat düzenlemesine göre; Limon suyu izlenimi veren limon aromalı sos, limon sosu, limonlu sos ve benzeri isimlerle satılan ürünler 31 Aralık 2024'ten sonra yurt içinde piyasaya arz edilemeyecek.
Limon sosu olarak bilinen ürünlerin içinde su dışında birçok farklı kimyasal madde ve katkı bulunmaktadır. Asitlik Düzenleyici (Sitrik Asit), Limon Suyu (%2), Şeker, Emülgatör (Akasya Gamı), Antioksidan (Askorbik Asit), Limon Aroma Vericisi, Koruyucular (Potasyum Sorbat, Sodyum Benzoat), Renklendiriciler (Lutein, Bakır Klorofil) gibi çeşitli maddeleri içeren ürünlerin içinde limon konsantresi oranı %2 civarında olup neredeyse yok denecek kadar azdır. Ayrıca birçok koruyucu kimyasal maddenin getirdiği davranış bozukluğu, psikiyatrik bozukluklar ve alerji riskini de barındırmaktadır. Bütün bunlardan daha ağır ve gözden kaçabilen bir sağlık riski de bulunmaktadır. TÜBA Asli Üyesi kıymetli hocam; Prof. Dr. Fatih Gültekin daha önce başka bir vesileyle yaptığı açıklamada: ‘C vitamini ve koruyucu olarak kullanılan sodyum benzoat ayın karışımda olduğunu da bekleme sırasında ısıya veya gün ısısına maruz bırakıldığında 'benzen' denilen madde oluşuyor. Bu madde kansere yol açabiliyor’ şeklinde bu riski özetlemişti. Kimyasal karışımın bozulmasını önlemek için limon soslarına katılabilen askorbik asit aslında bildiğimiz C vitaminin diğer ismidir. Limon sosları, C vitamini ve sodyum benzoatı bir arada içerdikleri için, eklendikleri gıdalarda maruz kaldıkları ısılar, güneş ışığına maruz kalma ve benzeri sebeplerle kanserojen benzen oluşumu söz konusu olabilir. Benzen çok güçlü bir kanserojendir. Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) bağlı Uluslararası Kanser Araştırmaları Kuruluşu tarafından, benzen, insan ve hayvanlarda kanser yapıcı maddeler arasında kabul edilmektedir. Güncel bilimsel araştırmalar benzenin bilinenin çok altında dozlarda da kansere yol açabildiğini göstermektedir. Limon ve limon suyu ne kadar sağlıklı ve faydalı ise çok az düzeyde limon suyu içeren ve kimyasal bir karışım olan limon sosları da o kadar tehlikelidir. Limonun faydalı olduğu bilgisinin ardına sığınan ve tüketiciyi yanlış yönlendiren bu ürünler sağlığımız için ciddi riskler barındırmaktadır. Bütün bu sebeplerle
limon suyu izlenimi veren ürünlerin satışına ilişkin yasak son derece yerinde bir karardır. Meyve içermeyen meyve aromalı içecekleri, süt, salep, şeker gibi ürünleri içermeyen dondurma benzeri ürünleri, içerikleriyle ve taşıdıkları risklerle beraber bilmekte fayda vardır. Benzeri ürünlerin risklerine ilişkin bilgileri önümüzdeki yazıda paylaşmak ümidiyle. Sağlıkla kalınız.