Gebelik çok hassas bir dönemdir. Bilinçli anne adayları bebekleri için çok titiz yaşamaya çalışırlar. Birçok zararlı alışkanlıktan uzak durup sağlıklı ve doğal bir gebelik geçirmek için çabalarlar. Gebeyken bilinçsizce alınan bir ilacın, uyuşturucunun, alkolün, sigaranın veya başka zararlı bir maddenin yavrularında kalıcı hasarlara veya daha ağır sonuçlara yol açabileceğini bilirler. Bebeğe gelebilecek zararın ihtimali bile anne adaylarına sağlıklı ve doğal bir yaşamın yolunu açmaya yeterlidir.
Tıp fakültesinde okuduğumuz yıllarda, Dünyanın sayılı Kardiyologlarından olan bir hocamız; ‘Ateroskleroz; damar tıkanması hangi yaşlarda başlar?’ diye sormuştu. Bizler çeşitli tahminlerde bulunduktan sonra hocamız; ‘bilemediniz. Anne karnında, annenin yanlış beslenmesi ve kötü yaşam tarzıyla başlar’ demişti. Birçok ciddi ve kronik hastalıkta durum bu şekildedir.
Bir de kronik hastalıkların dışında toksikoloji bilimi vardır. Toksik yani zehirli maddeler daha çok akut yani ani etkili olup ciddi zararlarını çok kısa sürede verirler. Bu maddeler de genellikle bilinir ve bilinçli anne adayları bu tür toksik maddelerden uzak durmayı tercih ederler.
Ama hem kronik yani uzun sürede ortaya çıkan etkili hem de toksik yani zehir olarak değerlendirilebilecek maddeler pek bilinmez. Dolayısıyla burada gebeler için ciddi bir tehlike başlar.
Gıdalara katılan ve hazır yiyecek, içeceklerin birçoğunda oldukça yaygın kullanılan yapay gıda boyaları insan vücudu için yabancı bir maddedir. Düşük dozlarda zararlı olmadığı kanaatiyle kullanımına izin verilmekteydi. Gebeyken sadece saça sürülen bir boyanın bebeğe zararı olabileceği şeklinde haklı endişeyi taşıyan anne adayları, yiyerek vücutlarına aldıkları ve kan yoluyla bebeğe etki edebilecek yapay gıda boyaları konusunda çoğunlukla saç boyası kadar dikkat veya hassasiyet göstermemekteydiler.
Bu konunun mutlaka araştırılması gerekmekteydi. Yapay gıda boyalarının gebelikte tüketiminin yavruya muhtemel etkilerine dair; TÜBA Asli Üyesi Değerli hocam Prof. Dr. Fatih Gültekin ile yaptığımız ve TÜBİTAK tarafından desteklenen projemizin araştırma sonuçları yurtdışında nitelikli bilimsel bir dergide yayınlandı. Dergi, bilimsel olarak en saygın sınıflandırmada kabul ediliyor Araştırma ekibimizde başka değerli bilim insanları da bulunuyor. Araştırma sonuçlarımıza göre; ‘Gebelikte annenin tükettiği yapay gıda boyası içeren besinler, yavrunun yetişkin dönemde kanser dahil çeşitli ciddi hastalıklara yatkın
olmasına yol açıyor’. Gıda boyaları hazır yiyecek, içecek, dondurma vs birçok besinde yaygın olarak kullanılıyor. Çok kısaca bu şekilde özetlediğim araştırma Dünyada gıda boyalarına bakışı değiştirebilecek nitelikte önemli bir bilimsel çalışmadır. Yeni araştırmalarla desteklenmesi halinde gıda boyaları için yasal kısıtlamalar gündeme gelebilir.
Doğal, temiz ve sağlıklı beslenmek gelecek nesilleri de koruyor. Makalenin sorumlu yazarlığını, ‘Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Tıp Fakültesi’ adresi ile ben üstlendim. Üniversitemiz adına gurur verici nitelikte özgün bir araştırma makalesi oldu. Makale faydalı bilimsel veriler içermektedir. Her sarı içeceğin limonla sarı olmadığını, her kırmızı dondurmanın vişne içermediğini, bazı yiyecek ve içeceklerde yapay boyalarla renk verildiğini unutmayalım. Tükettiğimiz gıdaların içinde ne olduğunu bilmeden sağlıklı beslenemeyiz. Gebelikte doğal ve sağlıklı beslenmenin önemini bir kez daha hatırlayalım. Sağlıkla kalın. Saygılarımla.
