Geçen haftaki yazımda gelişimde bireysel farklılıklar olabileceğini vurgulayarak 4 yaş gelişim dönemi özelliklerini sizlerle paylaşmıştım. Bu hafta ise 5 yaş gelişim dönemi özelliklerini sizlerle paylaşıyorum.

Her çocuk aynı hızla ve aynı oranda gelişim gösteremez. Aynı şekilde her çocuk kendi içinde, gelişim alanları da aynı hızla gelişme göstermez. Zihinsel gelişimi önde olan bir çocuğun fiziksel gelişimi daha yavaş ilerleyebilir. Bu durum, bir sorun olduğu anlamına gelmez. Anne baba olarak tek yapmanız gereken çocuğunuzun gelişimini takip etmek, gözlemlemek ve bir başka çocukla kıyaslama yapmadan objektif bir bakış açısıyla değerlendirmek olmalı.

BEDENSEL GELİŞİM

1. Tek ayak üzerinde 5-10 saniye durabilir.

2. Denge tahtasında yürüyebilir.

3. Ayaklarını birleştirerek 10 kez öne, 6 kez geriye zıplayabilir.

4. Merdivenler ayak değiştirerek çıkabilir.

5. İp atlayabilir.

6. İnce bir çizgi üzerinde yürüyebilir.

7. Parmak uçlarında koşabilir.

8. İçi su dolu kabı taşıyabilir.

9. Nesneleri 10’a kadar sayabilir.

10. Makas kullanarak basit şekilleri kesebilir, yapıştırabilir.

11. Ard arda verilen 3 yönergeyi yerine getirebilir.

12. Örnek gösterildiğinde küplerle 3-4 basamaklı merdiven yapabilir.

BİLİŞSEL GELİŞİM

1. Sıklıkla soru sorar, nesnelerin işlevlerini ve kelimelerin anlamlarını merak eder.

2. Neden-sonuç ilişkilerini merak eder.

3. 8 rengin isimlerini söyleyebilir.

4. Yaptığı resimleri anlatabilir.

5. Bir resimde gördüğü 4 nesneyi hatırlayabilir.

6. Resimdeki nesnenin eksik parçalarını söyleyebilir.

7. 1’den 20’ye kadar sayabilir.

8. Şarkının 5 satırını söyleyebilir.

9. Modele bakarak nesnelerle örüntü oluşturabilir.

10. Zaman, mekan ve miktar kavramlarını bilebilir.

11. Nesneleri şekil, büyüklük, renk ve miktarlarına göre gruplayabilir.

12. Arasında, yanında, önünde, arkasında gibi yön kavramlarını bilebilir.

13. Bir nesnenin diğerine göre ağır ya da hafif olduğunu söyleyebilir.

14. Geometrik şekilleri kopya edebilir.

SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM

1. Benmerkezcilik tam anlamıyla başlamıştır.

2. Kendine çok güvenir, kendi kendini eleştirir.

3. Meraklı ve girişkendir.

4. Kendi cinsiyetini bilir ve cinsiyet ayrımının farkındadır.

5. Toplumsal rolleri bilir.

6. Kurallı ve yarışmacı oyunlardan hoşlanır. Kazanmayı ister.

7. Bir sorunu olduğunda yardım isteyebilir.

8. Grup içerisinde sırasını bekleyebilir.

9. Başkalarına ait eşyaları kullanmak için izin isteyebilir.

10. 20-30 dk tek başına bir etkinliği sürdürebilir. 20 dk süre ile 2-3 akranı ile birlikte oynayabilir.

11. Yetişkinlerin konuşmalarına katılabilir.

12. Duygularını dile getirebilir ve nedenlerini açıklayabilir.

13. Bazı korkuları olabilir (yüksek ses, karanlık, bazı hayvanlar).

DİLSEL GELİŞİM

1. Meraklıdır, öğrenmek için sürekli soru sorar.

2. Kelimeleri doğru telaffuz edebilir.

3. 6 kelimeden oluşan cümleler kurabilir.

4. Dilbilgisi kurallarına uygun konuşabilir.

5. ‘’ben, bana, benim, onun’’ gibi ifadeleri doğru yerde kullanabilir.

6. Nesnelerin kime ait olduğunu ifade edebilir.

7. ‘’gitti, yaptı’’ gibi geçmiş zaman eklerini doğru yerde kullanabilir.

8. Olayları ve masalları konu sırasını bozmadan anlatabilir.

9. Kelimelerin çoğul hallerini kullanabilir.

10. Benzer-zıt kavramları anlayabilir.

11. Dinlediklerini resim, müzik, drama vb. yollarla sergileyebilir.

12. Bir başkasının özelliklerinden bahsedebilir.

ÖZBAKIM BECERİLERİ

1. Elini yüzünü yıkayabilir. Saçlarını tarayabilir.

2. Tuvalet ihtiyacını kendisi karşılayabilir.

3. Tuvalet ihtiyacı için gece uyanabilir, bütün gece altı kuru kalabilir.

4. Kendi başına giyinebilir. Ayakkabılarının bağcıklarını bağlayabilir.

5. Fermuarın alt kısmını birbirine geçirebilir. Düğmeleri ilikleyip çözebilir.

6. Yiyecekler için uygun araç gereçleri kullanabilir.

7. Sırt ve ensesi hariç kendisini yıkayabilir.

8. Bez ile yere dökülenleri temizleyebilir.

9. Ekmeğin üzerine yumuşak besinleri bıçakla sürebilir.

Unutmayın her çocuk farklı dinamiklere sahiptir ve her çocuğun hayatında yer alan değişkenler farklılık gösterir. Dolayısıyla komşunuzun çocuğu örnek alacağınız bir model olamaz.