Çocuk psikolojisinde gelişim dönemi özellikleri önemli bir başlıktır. Çocuğun bulunduğu yaş grubuna göre sağlıklı bir gelişim gösterdiğine dair bilgiler bu konu aracılığıyla elde edilir. Çocuğunuzun davranışlarının ‘normal-desteklenmesi gereken-anormal’ olduğuna karar vermeniz için çocuğunuzun bulunduğu yaş dönem özelliklerini bilmenizde fayda var. Şunu unutmamak gerekir ki; gelişim bir bütündür. Gelişimin bütün alanlarında aynı seviyede ilerlenemeyebilir. Burada önemli olan desteğe ihtiyaç duyulan noktayı saptayıp bu konuda çocuğu destelemektir. Gelişimde bireysel farklar da olduğunu unutmadan aşağıda yer alan listeye göz atarak çocuğunuzun gelişimini takip edebilirsiniz:

BEDENSEL GELİŞİM

1. Kalem ile düz bir çizgi çekebilir

2. İpe boncuk dizebilir.

3. Makasla gelişigüzel kesebilir.

4. Topu atabilir, tutabilir ve sektirebilir.

5. Bir çizgi üzerinde yürüyebilir.

6. Tek ayak üzerinde zıplayabilir.

7. Parmak ucunda yürüyebilir.

8. Merdivenleri ayak değiştirerek çıkabilir.

9. 3 tekerlekli bisiklet kullanabilir.

10. Öne takla atabilir.

11. 20 cm yükseklikten atlayabilir.

BİLİŞSEL GELİŞİM

1. 1’den 5’e kadar sayabilir.

2. 10 küple kule yapabilir.

3. 3 rengi isimlendirebilir.

4. Kaç yaşında olduğunu bilir ve parmaklarıyla gösterebilir.

5. Objeleri büyükten küçüğe doğru sıralayabilir.

6. 6 parçalı yap bozu tamamlayabilir.

7. Uzun-kısa, büyük-küçük, hafif-ağır kavramlarını bilir.

8. Dün-bugün gibi zaman kavramlarını bilir.

9. Altında, üstünde, yanında, arkasında gibi yer kavramlarını bilir.

10. Üçgen, kare, daire gibi temel şekilleri isimlendirebilir.

11. Gece-gündüz farkını bilir.

12. Peşpeşe verilen iki yönergeyi takip edebilir.

13. İnsan resminde baş-bacak-gövde-kollar çizebilir.

14. Nesnelerin benzer ve farklı olduğunu söyleyebilir.

SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM

1. İkili oyunlardan zevk alır.

2. Oyunlarında gerçek hayatı taklit eder ve oyunun kurallarını kendilerine göre değiştirebilir.

3. Oyunları kısa süreli olur.

4. Arkadaşının oyuncağını izin isteyerek alabilir.

5. Hayali arkadaşlarından bahsedebilir.

6. Karanlık, canavarlar gibi korkuları olabilir.

7. Müziğe uygun dans edip şarkı söyleyebilir.

8. Çeşitli materyallerle ritm oluşturabilir.

9. Duygularını ifade edebilir.

10. Sırasını bekleyebilir.

11. Yaşıtlarıyla ve yetişkinlerle kolay ilişki kurar.

12. Telefonda tanıdığı kişilerle konuşabilir.

DİLSEL GELİŞİM

1. Sorulduğunda adını ve soyadını söyleyebilir.

2. Şarkı, şiir, tekerleme ezberleyebilir. (uygun kısalıkta)

3. ‘’nasıl’’ kelimesini kullanarak soru sorabilir.

4. İki cümleyi birbirine bağlaçlarla bağlayabilir.

5. Duyduğu sesleri taklit edebilir.

6. Ses tonunu kontrol edebilir.

7. Hikaye anlatabilir.

8. Konuşurken göz teması kurabilir ve sohbete dahilolabilir.

9. Konuşmaktan ve şaka yapmaktan hoşlanır.

ÖZBAKIM BECERİLERİ

1. Kendi başına yemek yiyebilir.

2. Haftanın iki sabahı kuru olarak uyanabilir.

3. Düğmeler hariç soyunup giyinebilir. (%75 oranında)

4. Çıtçıt açıp kapayabilir, fermuar çekebilir.

5. Burnunu temizleyebilir.

6. Dişlerini fırçalayabilir.

7. Model üzerinde büyük düğmeleri ilikleyip çözebilir.

8. Parmaksız eldivenleri giyebilir.

9. Ayakkabılarını yardımsız giyebilir.

NE ZAMAN BİR UZMANA DANIŞMALI?

Çocukların psikolojik sağlığını değerlendirirken kullanılan kriterler aşağı yukarı yetişkinler için de kullanılmaktadır. Bu doğrultuda, ‘Hangi durumlarda bir uzmana başvurmalıyım?’ sorusunun cevabı bir kaç başlıkta toplanabilir: Eğer çocuğunuzun günlük rutininde bir değişim gözlemliyorsanız (oynadığı oyuncak, ilgili olduğu nesne ve kişilere karşı ilgisizlik vs.), yemek ve uykusunda belirli bir aksama, akranlarıyla ya da yetişkinlerle ilişkilerinde anlamlı bir değişiklik görülüyorsa, ve bu durumlar belli bir süre (yaklaşık 2-3 hafta) devam ediyorsa bir uzmana gitmekte fayda var.