Stres hayatımızın hemen hemen her alanında olan bir olgudur. Böylesine hayatımıza sirayet etmiş olan stres ile baş edebilmekte elbette ki elzem bir durumdur. Çünkü stresin hiç yaşanmaması ya da çok yoğun yaşanması kafamızda soru işaretleri oluşturmaktadır. Ve bireyin hayat işlevselliğini bozacağını düşünmekteyiz. Peki, hangi konularda stres yaşıyoruz ve bu durumlarla baş edebilmek için stresimizi nasıl yönetebiliriz?
• Fark etmek ve kabul etmek: Öncelikle hangi durumun bizi stresli yaptığını bilmemiz önemlidir. Stresin kaynağını bilmemiz onunla baş edebilmemiz için ilk ve en önemli adımlardan birisidir. Stresli olduğumuzda vücudumuz stres hormonu olan kortizol salgılar. Bu hormonu regüle edebilmemiz gerekmektedir. Bunun içinde;
• Spor ve egzersiz yapmanızı öneriyorum. Kortizol hormonunu düzenleyebilmek için kendimizi sporsal faaliyetler ve egzersiz gibi çalışmalarla vücudun salgıladığı kortizol hormonunu; endorfin ve serotonin hormonlarına çevirmemiz işlevsel olacaktır. Bu hormonlar mutluluk hormonlarıdır.
• Kendimize zaman ayırmak: Birçok şey ve kişi için zaman ayırmaktan ziyade günün belli zamanlarında kendimiz için de zaman ayırırsak stres seviyemizde düzenlenmeler olacaktır. Stresli olmamız başkaları veya başka olaylara yoğun zaman ayırmakla ilişkili olabilir. Sevdiğimiz şeyleri yaparsak bu bizim için mutlu olacağımız anlamı taşıyacaktır. Ve kendimizi özel hissettirecektir.
• İstemediğimiz şeyleri yapmamak (Hayır diyebilmek): Birçoğumuz için stres kaynağı haline gelen her istenilene evet demek oldukça yorucu ve zorlayıcı olacaktır. Ancak hayır diyebilmeyi başardığımızda kendi sınırlarımızı çizmiş ve kafa rahatlığı sağlamış oluruz. Dolayısıyla hayır demek bizi kötü birisi yapmaz. Her şeye evet demek bizim iyi birisi olduğumuz anlamına gelmez. Kendimizden ödün verdiğimiz anlamına gelir. Nasıl hayır diyebileceğini bilemeyenler için “Hayır diyebilmek mümkün” adlı öncesinde yazdığım yazım mevcuttur. Oradan yararlanabilirsiniz.
• Düzenli ve yeterli uyku: Uyku fizyolojik bir ihtiyaçtır. Yeterli ve düzenli uyku uyuyamayanlarda dikkat, odaklanma ve konsantrasyon kaybı yaşanabilir. Düzenli ve yeterince uyku uyuduğunuzda stres seviyeniniz düzenlenmesi için önem arz etmektedir.
• Öfke kontrolü: Stresli olduğumuzda öfkemizi çabuk ve yoğun yaşayabiliriz. Öfke kontrolü uyguladığımızda stres seviyemizde düzenlenme olması muhtemeldir. Öfkemizi kontrol edemediğimizde yaşamımızda zorluklar yaşayabiliriz. Öfke kontrolü herkes için gerekli olabilecek bir olgudur. Ve uygulamak hayat şartlarımızın ve ilişkilerimizin sağlıklı olması anlamı taşımaktadır. Öfke nedir ve nasıl kontrol edilir? Bu soruların cevabı önceki yazımda kaleme aldım. Dileyeneler yazımı okuyarak aydınlanabilirler.
• Sesimizi alçaltmak: Stresli olduğumuzda genelde yüksek sesle konuşuruz ve bu durum hem kendimiz için hem de başkaları için zorluk anlamına gelecektir. Makul ölçüde ses tonumuzu ayarladığımızda stres seviyemizde iyileşmeler olması mümkündür.
• Seçeneklerimizin olması (B planı, C planı vb.): Stresli olduğumuzda sadece bir seçenek üzerinden ilerlemek bizi sıkışmış ve başarısız olmaya itebilir. Ne kadar çok seçeneğimiz olursa ve bir seçeneği yapamıyorsak alternatif seçeneklerimize yoğunlaşmak stres seviyemizin düzenlenmesi anlamı taşıyacaktır.
• Mükemmeliyetçi olmamak: Her şeyin mükemmel olmasını beklemek bizim için zorlu ve sağlıksız bir durum oluşturabilir. Böyle kişiler kendisini stresli hissedecektir. Her şeyin mükemmel olması nasıl mümkün değilse, yaptığımız işlerin olduğu kadarıyla kabul etmek ve eksik yanlarımızı fark ederek sonraki çalışmalarımızda bunları güçlendirmek daha sağlıklı olacaktır.
Hangi şartlarda stresli oluruz ve bunun için neler yapabiliriz kısaca değindiğim yazımda stres seviyemizi regüle etmek için açıklamalarda bulundum. Önemli olan optimum seviyede stresin bizim için faydalı olduğunu bilmek ve bu yönde kendimizi düzenlemektir. Tüm bunlara rağmen stres seviyesi hayat işlevini bozan bireyler, ruh sağlığı uzmanlarından destek alabilirler. Sevgiler.