Dürtüsellik; davranışlarını kontrol etmekte zorlanma, tepkisel davranma, irade yetersizliği olarak da tanımlanabilir. Sabırsızlık, sonunu düşünmeden hareket eme söz konusudur. risk kontrolü sağlamakta zorlanırlar. kendilerine, bir başkasına veya eşyalara zarar verme kaçınılmazdır. kendi başlarına pek sorun teşkil etmezler ancak özellikle eğitim hayatının başlamasıyla sıkıntı yaşanmaya başlar.
Sıra beklemekte zorlanır, grup çalışmalarında uyumda zorlanır, disiplin sorunları sık yaşanır. kendini frenlemekte zorluk çeker. Bu nedenle sosyal ilişkilerde de zorlanma yaşar. Yanlış anlaşılmalar çok olur. Kötü bir niyeti olmamasına rağmen davranışlarını kontrol etmekte zorlandığı için arkadaşlarına fiziksel/duygusal zarar verebilir.
Sınıf atmosferi bozulduğundan öğretmen ile çatışma yaşayabilir. özellikle bu gibi özel durumlara dair yeterli bilgi sahibi olmayan, ön yargıları olan bir öğretmen varsa öğrencinin işi daha da zordur. Kolayca etiket alır, dışlanır.
Kimi zaman bazı sorunlar da eşlik edebilir; dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluüu, dikkat dağınıklığı, öğrenme güçlüğü, davranış bozukluğu, duygu durum bozukluğu vs. veya tam tersi öğrencinin dürtüselliği nedeniyle derse odaklanmakta zorlanması sonucu sanki zeka düzeyi/dikkat düzeyi ile ilgili sorunu varmış gibi yanlış değerlendirmeler de olabilmektedir ne yazık ki.
Belirtiler; el ve ayaklarını kontrol etmekte zorlanma, sırasını bekleyememe, ders esnasında parmak kaldırmadan konuşma , konuşmaları bölme ve araya girme, irade ile ilgili alanlarda zorlanma, sırada veya masada oturması gereken sürede oturamama.
Nelere Dikkat Edilmeli?
İlk ve en önemli nokta; çocuğu yaşadığı sıkıntıdan dolayı etiketlememek, ötekileştirmemek ve suçlamamak. Evet kimi zaman çocuk kendi iradesiyle sorun çıkarır ancak bunun bile altında aslında yanlış ebeveyn tutumlarının etkisi vardır. Dürtüsellik söz konusu olduğunda ise çocuğun iradesinin kendi kontrolünün dışında olması vardır. Bu nedenle özellikle çocuğu suçlamamak ve yapamayacağı şeyleri yapmasının beklememek gerekiyor. Şüpheleriniz varsa bir uzmandan destek alarak ve en önemlisi öğretmeniniz ve okul yönetimi ile iş birliği yaparak sürecin takibini yapmalısınız. Disiplin sorunları sık yaşanabileceğinden özellikle okul idaresinin desteği olmazsa olmaz. Gerekirse ilaç desteği, diğer yandan sosyal beceri ve davranış kontrolü çalışmaları da çocuğun hayatında yerini almalı.
