Prof. Dr. Kayhan: “KOAH tedavi edilebilir bir hastalıktır” Prof. Dr. Kayhan: “KOAH tedavi edilebilir bir hastalıktır”

Çocukların ve gençlerin oynadığı oyunların yüzde 90’ının şiddet içerikli olması günlük hayatlarına etki ediyor. Yaşanan bu durum ebeveynleri tedirgin ediyor. Özellikle pandemi döneminde herkesin evine kapanmasıyla yaygınlaşan online ve etkileşimli oyunlar gençlerdeki öfke problemlerinin kontrolünü zorlaştırıyor. Video oyunlarının gençlerin psikolojisini nasıl etkilediği hakkında bilgiler veren Uzman Psikolog Muzaffer Gülsüm Türkeli oyunlarının öykü yapısının doğal bir davranış olduğu yapısını gençlere işlediğini söyledi. 
GENÇLERE DOĞAL GELİYOR 
Muzaffer Gülsüm Türkeli,” Bilgisayar oyunlarındaki favori öykü yapısı: "Bir mahkum doğruluğunu kanıtlayabilme adına tekrarlayan bir biçimde silahla saldırmalı ve kurbandan kan dökülmesini sağlamalıdır." En başarılı strateji ve bir yönüyle eğitici oyunlarından biri sayılan "Medeniyet (Civilization)" oyununda bile oyunu bitirebilmek için bilimde ilerleyip uzayda koloni kurmak yerine, çevredeki diğer ülkeleri yok etmek daha çok uygarlık puanının kazanılmasına neden olmaktadır. Bunun doğal sonucu olarak da, çocuklarda bir ödülü hak etmek veya bir işi başarmak için yok etme, yakma ve yıkmanın doğal olduğu gibi bir anlayış gelişmektedir” dedi. 
OYUNLAR DUYGULARIN OLUŞUMUNA ETKİ EDİYOR 
Oyunlar gençler de vicdan oluşumunu etkilediğini dile getiren Türkeli,” Eskiden arabalar ve Lego ile oynayan çocuklar artık Playstation ve dijital oyunlarla, özellikle de şiddet içeren oyunlarla zaman geçirmektedirler. Bu oyunlarda, çocuk istediği gibi öldürür, hırsızlık yapar ve ilginç olan şey, oyunda başarılı olursa, yaptığından keyif alır. Araştırmalara göre, şiddet içeren dijital oyunlar ve Playstation gibi sanal oyunlar, çocuklarda vicdan oluşumunu engellediği görülmüştür. Bugün birçok popüler mobil oyunda, ana hedef başka bir karaktere ciddi şekilde zarar vermek ve rakibi bitirmektir. Eğer oyunda şu temalar varsa:
Oyundaki bir veya daha fazla karakter başkalarına fiziksel olarak zarar vermeye çalışmaktadır, birine yapılan fiziksel zarar eğlenceli veya komik olarak yansıtılmaktadır, şiddet içermeyen hareketler ve davranışlar, diğer şiddet alternatiflerine göre olmayışı veya daha az eğlencelidir, şiddet içeren davranışlar ciddi yaptırımlara tabi değildir. Bu  şekilde şiddet içeren mobil oyunları özümseyen çocuk maalesef bunu gerçek hayatta  sürdürdüğünü ifade etmektedir” diye konuştu.  
TAKİP EDİLMELİ 
Ebeveynlerin bu süreçte büyük etkisi olduğunun altını çizen Uzman Psikolog Muzaffer Gülsüm Türkeli,” Özellikle dijital oyun oynarken  çocukların vücutları  çoğu zaman hareketsizdir, kalpleri ve beyinleri aşırı uyarılır ve bu da önemli fiziksel zarara neden olmaktadır. Dijital oyununun neden olduğu aşırı uyarılmalar şöyledir; hızlı tempolu ve şiddet barındıran içerik, parlak ışıklar, ödüller, çoklu görev ve etkileşim çocuğun gerçeklik algısını da yok etmektedir. Çünkü dijital oyunda birinin dövüldüğünü izleyen çocuk, böyle bir saldırganlığın toplum içerisinde kabul edilebilir bir davranış olduğunu öğrenmiş olabilir. Sanal ortamda güç kazanmak için eğlenceli bir şekilde devamlı yok etme ödülü verilmektedir. Bu  tarz  içerikli oyunların saldırganlık davranışını tetiklemektedir. Burada yasaklanmalı  mı  ne yapılmalı diye soracak olursanız bir bıçağı çocuk eline alınca bıçağı tamamen kullanmamaya mı odaklarız yoksa bu bıçağın yaşına uygun geçiş aşamaları içinde işlevsel kullanımını sağlarız. Yaş gelişim düzeyine göre içeriklerin takibinden ebeveyn sorumluluğunu alarak düzenlemeler yapması uygun olur. Yani  dijital oyunlarda şu mesajları takip edebilmeli “ Oyun içeriklerinin ne oldukları”, “Kişilerin eğlendiklerinde neleri yaptığı”, “Oyunların kişileri bir taraftan eğlendirip diğer taraftan örtülü bir şekilde kişilere iletmeye çalıştığı asıl mesajların ne olduğu” üzerine ebeveyn dikkatini vermelidir” şeklinde konuştu.  -Fatma Bedia UYAR
 

Muhabir: Fatma Bedia UYAR