Sosyal Güvenlik Sistemi; işsizlik maaşı, sağlık hizmetleri, meslek hastalığı, hastalık, iş kazası ve analık hali durumlarında işçiyi korumayı hedefliyor.
AĞIR CEZASI VAR
Sigortalılık durumunun kritik önemde olduğunu belirten uzmanlar kayıt dışı işçi çalıştıran işverene de ağır cezasının olduğu konusunda sık sık uyarılarda bulunuyor.
BİR ÇOK FAYDA SAĞLIYOR
Van Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İl Müdürü Abidin Göksoy, sosyal güvenlik sisteminin sigortalı çalışan kişilere birçok fayda sağladığını ifade ederek, “Sosyal güvenlik kapsamında olmak bir zorunluluk ve ayrıcalıktır” dedi. Göksoy, SGK ile sigortalı çalışan kişi ve aile bireylerinin sağlık hizmetlerinden yararlanabildiklerini söyledi.
'ÖLÜM GELİRİ'
Sistem ile sigortalı çalışanlara iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hali nedenleriyle çalışamadığı sürelerde maaşının işveren tarafından ödenmeyen kısmını karşılamak üzere geçici iş göremezlik ödeneği ödendiğine vurgu yapan Göksoy, “Sigortalı çalışanlara iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kısmen veya tamamen çalışamaz duruma gelmesi halinde sürekli iş göremezlik geliri, sigortalının iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmesi halinde ise sigortalının aile bireylerine ölüm geliri bağlanır" dedi.
ÇALIŞANLARIN HAKLARINI BİRER BİRER SAYDI
Göksoy, sigortalının çalışamayacak duruma gelmesinde ise haklarının olduğunu dikkat çekerek "Sigortalı herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma geldiğinde ise malullük aylığı, sigortalı belli bir yaşa geldiğinde yine prim şartlarını da sağlıyorsa kendisine yaşlılık aylığı bağlanır. Sigortalı öldüğünde de eş ve çocukları ile anne ve babasına ölüm aylığı bağlanır” diye konuştu.
EMEKLİLİK HAKKI YOK
Kayıt dışı çalışmanın çalışanlar üzerindeki olumsuz etkilerine de değinen Göksoy, “Kayıt dışı çalışan işçinin emekli olma hakkı yoktur. Çalışamaz yaşa geldiğinde başkalarının yardımına muhtaç olur. Herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma gelindiğinde ise malullük aylığından yararlanamadığı gibi hayatlarını kaybetmeleri durumunda geride kalan eş ve çocukları da ölüm aylığı hakkından yararlanamazlar” ifadelerini kullandı.
'14 ASKERİ ÜCRET'
İşyerinin kapanması riskinin de bulunduğunu dikkat çeken Göksoy, "Kayıt dışı işçi çalıştırdığı tespit edilen işverenlere uygulanacak idari para cezaları işverenden işverene ve belgeye göre çeşitlilik gösterir. Örneğin bir yıl bir işçiyi kayıt dışı çalıştırıldığının denetim sonucu anlaşılması halinde idari yaptırımı 14 asgari ücrete kadar para cezasıdır. Ayrıca bu çalışmalara ait primler gecikme cezası ve faiziyle birlikte tahsil edilir" diye konuştu.
PRİM TEŞVİKLERİ DURDURULACAK
İşyerlerinin yararlanmakta olduğu sigorta prim teşvikleri durdurulacağını da dikkat çeken Göksoy, "Yaşanacak iş kazası ve meslek hastalıkları karşısında devlete ve işçilere karşı ağır idari ve adli yükümlülükler doğar. Bunun yanında vergi ve prim kaybına, sosyal güvenlik açığına neden olur” dedi.
İŞTE SORGULAMA YÖNTEMİ
Çalışanların; çalışmalarının işverenler tarafından bildirilip bildirilmediğini veya hangi kazanç seviyesinden bildirildiğini anlayabilmeleri için birçok seçeneklerinin olduğuna dikkat çeken Göksoy, “PTT’den alınan e-devlet şifresi ile www.turkiye.gov.tr adresinden sorgulama yapılabilir, 7 gün 24 saat ‘Alo 170’ Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezini arayabilirler. Yine il ve ilçelerde bulunan tüm sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine başvurarak da, sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığı ve hangi kazanç seviyesinden bildirildiği kısa sürede öğrenilebilir" diye konuştu.
ALO 170 ŞİKAYET HATTI
Çalışanlar sigortasız çalıştırıldıklarını ya da ücretlerinin veya çalışma sürelerinin eksik bildirildiğini düşündüklerinde hemen şikayetçi olabileceklerini belirten Göksoy, "İhbar ve şikayetlerini ise yine ‘Alo 170’ arayarak bildirebilir veya en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine şikâyetlerini iletebilirler. Ayrıca her türlü istek, şikayet, ihbar, görüş ve önerilerini Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden de yapabilirler” uyarısında bulundu. (Haber Merkezi)
