Maalesef ülkemiz dünyanın en önemli ve en hareketli deprem kuşaklarından biri olan Alp-Himalaya kuşağının tam ortasında yer alıyor. İşte bu nedenle 20 yılda bir büyük bir felaket ile karşı karşıya kalıyoruz. Son 20 günde 4 büyük deprem, 7 bin artçı ile sallandık, hala sallanmaya devam ediyoruz. Son 100 yıla baktığımız zaman 14 büyük deprem meydana gelmiş bu depremlerde 100 bin vatandaşımız hayatını kaybetmiş.
Şimdi tarih tarih büyük depremlere bir göz atalım;
1930 HAKKARİ DEPREMİ
Türkiye-İran sınırında gerçekleşen deprem 7.2 büyüklüğünde olmuştur ve birçoğu kerpiçten olan evler sebebiyle 2 bin 514 kişi hayatını kaybetmiştir.
1939 ERZİNCAN DEPREMİ
Dünyanın en büyük depremlerinden olan Erzincan depreminin büyüklüğü 7.9 olarak kayıtlara geçmiştir. Bu depremde 32 bin 962 vatandaş hayatını kaybederken, 100 binden fazla kişi yaralanmıştır.
1942 NİKSAR - ERBAA DEPREMİ
Erbaa’nın resmen haritadan silindiği bu depremin büyüklüğü 7.0 olarak kayıtlara geçmiştir. 3 bin kişi hayatını kaybederken 6 bin 300 kişi yaralanmıştır.
1943 TOSYA-LADİK DEPREMİ
Yangınların çıktığı, yolların kullanılamaz hale geldiği bu depremin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 4 bin kişi hayatını kaybetmiştir.
1944 BOLU-GEREDE DEPREMİ
Tüm köylerin ve kasabaların yerle bir olduğu bu depremin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 3 bin 959 kişi hayatını kaybetmiştir.
1966 VARTO DEPREMİ
Muş’un Varto ilçesinde meydana gelen depremin büyüklüğü 6.9 olarak kayıtlara geçmiştir. 2394 kişi hayatını kaybederken bin 489 kişi de yaralanmıştır.
1975 LİCE DEPREMİ
Diyarbakır’ın Lice ilçesinde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremde 2 bin 385 vatandaş hayatını kaybetmiştir.
1976 ÇALDIRAN DEPREMİ
Van’ın Çaldıran ilçesinde meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki depremde 3 bin 840 kişi hayatını kaybetmiş, yerleşim yerlerinin yüzde sekseni yıkılmıştır.
1999 GÖLCÜK DEPREMİ (MARMARA)
Merkez üssü Kocaeli - Gölcük olan 7.5 büyüklüğündeki depremde 18 bin 373 kişi hayatını kaybederken, 48.901 kişi yaralanmıştır. Etkileri oldukça kötü olan bu deprem sebebiyle 600 binden fazla kişi evsiz kalmıştır. 52 ülke kendi yardım konvoylarını yollamıştır.
1999 DÜZCE DEPREMİ
845 vatandaşın hayatını kaybettiği Düzce depreminin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 5 bine yakın kişi de yaralandı.
2011 VAN DEPREMİ
Tabanlı olan depremin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 604 vatandaş hayatını kaybederken 4 bin 152 kişi de yaralanmıştır.
2020 ELAZIĞ DEPREMİ
40 saniyeden uzun süren Elazığ depreminin büyüklüğü 6.8 olarak kayıtlara geçmiştir. 41 kişi hayatını kaybederken bin 607 kişi yaralandı.
2023 KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
AFAD, merkezi Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi olan 7,4 büyüklüğündeki depremde saat 06.30 itibarıyla 7 ilde şuana kadar tespit edilen 45 bin vatandaşımız hayatını kaybetti. Asrın faleketinde hala enkaz altından cesetler çıkarıyor.
14 büyük deprem binlerce artı ve milyonlarca sarsıntı ile beşik gibi sallanan ülkemizde artık bir şeylerin değişmesi gerekiyor.
Yukarıda tarih tarih yazdığım büyük depremleri incelediğimiz zaman yatay mimarı yani kerpiç evlerin çok olduğu 1930 ve 1960 yılları arasında meydana gelen depremlerde can kaybının az olduğunu görüyoruz. Dikey mimariye geçip devasa binaların yapıldığın 1960 sonrası meydana gelen depremlerde ise can kaybının arttığını görünüyoruz. Deprem kuşağı gerçeğini değiştirmeye gücümüz yetmeyeceğine göre yapmamız gereken bence gayet basit dikey mimari yerine yatay mimariye geçip depreme dayanıklı güçlü binalar yapmalıyız.
Alanya olarak deprem kuşağında yer almıyoruz ama en küçük sarsıntıyı bile hissedip panikle ayağa kalkıyoruz. Peki Alanya olarak ne yapmalıyız? Nasıl bir yol haritası belirlemeliyiz? Bu benim şahsi fikrim tüm kurumların bir araya gelmesidir. Alanya Kaymakamlığı, Alanya Belediyesi ALTSO ve Mimarlar Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Jeoloji mühendislerinin ve şehir plancılarının da içinde yer alacağı bir "Alanya Deprem Araştırma Merkezi" kurulmalıdır. Zaten dün Alanya Belediyesi’nde yapılan toplantıda bunun adımı atılmış. Deprem araştırma merkezinde görev yapacak uzman insanlar Alanya'daki tüm yapıları tek tek kontrol etmeli, depreme dayanıklılığını bilimsel olarak ortaya koymalıdır. Depreme dayanıksız binalar hızla dönüştürülmeli veya güçlendirmek suretiyle sağlam bir kent yeniden inşaa edilmelidir.
Geç olmadan, şimdiden çalışmalıyız.