İstanbul Yeşilköy’de açılışı yapılan yeni pandemi ile mücadele hastanesine adı verilen hocamızdan kısaca bahsetmek istiyorum. Uzun yıllar önce, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi (Çapa Tıp)’ta son dersimi Murat Hocadan aldım. Mezuniyet defterini imzalatmak için bölüm başkanlığı odasına gittiğimde bana ayaküstü, anemi (kansızlık) konusunu özetletti. Ayrıca bir yandan beni sınav yaparken bir yandan kendi birikimini anlatarak mecburi hizmet ve doğu görevim için unutamayacağım nasihatlerde bulundu. Hocamız Dâhiliye alanında Türkiye’de ve Dünya’da çok iyi bilinen ve bilimsel kalitesi, hekimliği çok zirvede olan bir isimdi. Ayrıca insani vasıfları ve vicdanı ile örnekti. İhtiyaç sahibi olan hastaları mevzuat çerçevesinde ücretsiz tedavi ettiği için hakkında soruşturma açılan ama yine de kimseyi kapısından geri çevirmeden her kesimden gelen bütün insanları tedavi etmeye çabalayan bir isimdi. Çeşitli vakıf ve derneklerin yönetiminde yer alarak, ihtiyaç sahibi öğrencilerin okuması için büyük çabaları vardı. COVİD-19 sebebi ile hayatını kaybetti. Onun eşsiz hatırası ve emekleri adıyla birlikte bu hastanede yaşayacak. Bunun için Sağlık Bakanlığımıza teşekkür ediyoruz. Hocamızı minnet ve rahmetle yâd ediyoruz.
Obezite nasıl anlaşılır?
Geçen yazımızda obezitenin sıklığının arttığını, ciddiyetini, diğer hastalıklarla ilişkisini paylaşmıştık. Bugün de obezite nasıl anlaşılabilir? Kendi kendimize anlayabilir miyiz? Obezitenin önlenmesi için yapabileceğimiz kolay bir takip var mıdır? Bu soruların cevabını vermeye çalışalım.
Obezite vücuttaki yağ doku kitlesinin artmasıdır. Yağ dokusunu direkt veya dolaylı ölçmek zor ve zahmetli olduğundan genellikle obezite tanısında vücut kitle indeksi (VKİ) kullanılır. Vücut kitle indeksi hesaplamak için basit bir formül kullanılır. VKİ (kg / m2) = Ağırlık (kg) / boy (m2). Yani boyu metre cinsinden alıp (ör:170 cm ise; 1,70) kendisi ile çarparız. (1,7 ile 1,7’yi çarparız). Kiloyu bu çarpımdan çıkan sonuca böleriz. (Ör: 70 kg ise; 70/2,89). Bu örneğimizde vücut kitle indeksi yaklaşık olarak 24,2 çıkar. Vücut kitle indeksinin ideal bir aralığı vardır. 30’un üstündeki değerler obez olarak kabul edilir. Bu düzeydeki bir vücut kitle indeksi hastalık gibi değerlendirilip acilen bir sağlık kurumunda, ilgili uzmanlar gözetiminde tedavi edilmelidir. Bu konuda bir püf noktaya değinip alternatif yöntemleri anlatayım. Normal vücut kitle indeksi aralığında bile olsa kilo vermek ve bu değeri düşürmek birçok hastalık için koruyucu olmaktadır. Yani örneğimizde 24,2 çıkmıştı. Normal aralıkta olmasına rağmen bu aralıktaki kişinin kilo vermesi ve vücut kitle indeksini 18,5’a doğru indirmesi çok büyük fayda verecektir. Bunun haricinde bir mezura ile yapacağınız daha pratik ölçümleri de kullanabilirsiniz.
Göbek çevresinin erkeklerde 102 cm’yi, kadınlarda 88 cm’yi geçmesi obezite için bir alarm kabul edilebilir.
Aynı şekilde bel çevresini ölçüp daha sonra kalça çevresine böldüğümüzde çıkan rakam erkeklerde 0,9’un, kadınlarda 0,85’in üstünde ise bu durum da obezite için bir alarm kabul edilebilir.
Bunların haricinde obezite tanısı için birçok yöntem bulunmaktadır. Bu konuda bir şüpheniz varsa en kısa sürede bir uzmana başvurmanız gerekmektedir. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesinde, obezite alanında çalışan araştırmacılarla bir ekip oluşturarak yeni bilgileri araştırmaya devam ediyoruz. Sağlıkla kalın. Saygılarımla.