Sektörlerin başı büyük dertte. Son zamanlarda olumsuz ekonomik koşullar nedeniyle başvurulan karşılıksız çekler elde patlamaya başladı. Özellikle inşaat ve gıda sektöründe başlayan ve büyük dalgalanmaya yol açan çek krizi ile Alanya’da da dava oranları iki katına yükseldi. Uzmanlar krizin büyük boyutta olduğunu belirterek, karşılık bulamayan çeklerin zincirleme iflaslara yol atığını vurguluyor. Konuya ilişkin konuşan Meslek Oda Başkanları, “Kısır döngü içerisindeyiz. Piyasada nakit para dönmüyor. 2024 yılından bu yana özellikle çek ve senetlerde geri ödemelerde büyük sorunlar var” şeklinde konuşuyor.
“ÇEKLER ELDE PATLIYOR”
Konuya ilişkin alınan bilgilere arasında karşılıksız çek krizi ile dava oranları iki katına yükseldi. Avukatlar artık dava oranlarına yetişemez boyuta ulaştıklarını ifade etti. “Muhteşem bir artış ile karşı karşıyayız” şeklinde konuşan avukatlar, “Şirketler boşalıyor. Çekler ödenmiyor. Böyle olunca tahsilde düşüyor. Hiç açılmayan çek takibini bu sene açtık. Özellikle inşaat ve gıda sektöründe yaşanan ciddi kriz diğer sektörleri de zincirleme olarak olumsuz etkiliyor. Bir şirket iflasını verdikten sonra ilk başvuran hakkını alıyor ancak geride kalanlar maalesef kayıp yaşıyor. Karşılıksız çekler elde patlıyor” dediler.
“TİCARET TIKANDI”
Alanya Otelciler Pansiyoncular Lokantacılar Kafeteryacılar Turistik Eşya Satıcıları Odası Başkanı Hüseyin Değirmenci yaptığı açıklamada, “Özellikle son 2 yılda enflasyonda yaşanan yükselişe bağlı olarak uygulanan ekonomik program modelinin etkileri 2023 yılından bu yana ağır bir şekilde yaşanmakta ve hissedilmektedir. 2023 yılında yapılan faiz artışları esnafların ve iş insanların, ticaretle uğraşanların krediye ulaşmasında büyük zorluklara sebep olmuştur. Ticaretin daha çok internet ortamına kaymasıyla da piyasada iş yapmaya çalışan, esnaflık yapan, iş yeri açan, vergi ödeyen insanların ticari bakımından cirolarının düşüş göstermesiyle maalesef piyasada nakit para da dönmemektedir. Bu vesileyle 2024 yılından bu yana özellikle çek ve senetlerde geri ödemelerde büyük sorunlar yaşanmakta ve büyük firmalar artık küçük işletmelere ve esnaflara çek ve senetle mal temin etmemektedir. Bu uygulama ticaretin daha fazla tıkanmasına ve mahallelerin içerisinde yayılmış olan küçük esnafın yok olmasına ve daha çok şirket bazında iş yapan zincir marketlerin ya da zincir işletmelerin tekelleşmesine sebep olmaktadır” dedi.
“FAİZLER GERİ ÇEKİLMELİ”
“Piyasadaki ekonomik dar boğazın önümüzdeki süreçte de devam edeceği görülmektedir” şeklinde konuşmalarına devam eden Değirmenci, “Özellikle 2024'ten sonra 2025 yılının da sıkıntılı geçeceği gözüküyor. bu vesileyle de ekonominin daha da daralacağı ve esnafın daha zor duruma düşeceği öngörülüyor. Bu ekonomik kısır döngünün değişmesi için özellikle enflasyonun bir an önce düşürülmesi ve faizlerin esnafın kullanabileceği seviye çekilmesi gerekmektedir. Esnaf çeklerini ve senetlerini ucuz krediye ulaşarak ancak kapatabilir. Yoksa Ticaret Türkiye genelinde para gücü elinde olan şirketlerin eline geçerek küçük esnafın tamamen yok olmasına sebep olacak ve piyasaya hakim olarak ileriki yıllarda vatandaşımızın daha da mağdur olmasına sebep olacak” şeklinde konuştu.
“ÖDEME YOK, ÇEKLER GERİ DÖNÜYOR”
Alanya Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Nuri Demir ise, “Geçtiğimiz yıllara oranda karşılıksız çekler yüzde 40-50 artış gösterdi. Geri ödeme yok. Çekler karşılıksız geri dönüyor. Tam bir kriz ve ekonomik kayıp içindeyiz. Allah esnafımıza kolaylıklar versin” dedi.
“PİYASA İÇLER ACISI HALDE”
Alanya Bakkallar Odası Başkanı Hilmi Özdemir, “Esnaflarımız çok zor durumda. Karşılıksız çekler var. Borçlar ödenmiyor. Esnaflarımız dar boğazda. İnsanların alım gücü düştü. Karşılıksız çekler bizim sektörümüzde de çok çok arttı. Standartlarımız düştü. Yüzde 30-40’lık bir kayıp var. Biz market esnafları olarak veresiye verdiğimiz yerden geri dönüş alamıyoruz. Dar boğaza girdik. Piyasa şuanda içler acısı” şeklinde konuştu. -Alkın BİRİCİK